Atom ve RSS Şablonları

Atom veya RSS yemi yazmak istiyorsanız, Web sitenizde bir RSS yemi motoru geliştiriyorsanız işinize yarayabilir. Manalang.Com sitesinde:

RSS 0.91-0.93 XSLT
RSS 1.0 XSLT
RSS 2.0 XSLT
Atom 0.3 XSLT

için hazır XSLT şablonları var. İndirin, inceleyin. Atomun yapısını keşfedin. Basit bir Javascript ile veya XML dosyanızın başına transform için gerekli XSLT referanslarını ekleyerek HTML şeklinde okuyucularınıza iletin.

İlgili kaynağın URL'i:http://manalang.com/archives/2004/06/17/xslts-for-rss-and-atom-feeds/

Weblog veya Blog Nedir?

Terimler:
Weblog: Web günlüğü
Blog (abb. Weblog): Günlük, Web günlüğünün kısaltması

Tanım:
Web günlüğü bir kimsenin herhangi bir konu hakkında yazılar yazması, yayınlaması ve yayınlanan yazılara okuyucu yanıtlarının alınmasını sağlayan gazete-dergi tarzında bir Web yayını şeklidir.

Amaçlar:Daha çok belli konu hakkında tartışmak, fikir ve düşünceleri paylaşmak için bir araya gelen İnternet kullanıcıları toplulukları için veya kişisel düşüncelerin yayınlanması için kullanılmaktadırlar.

AtaNesA: Bir Türkçe Nesne Ambarı

Aferin Selçuk!

Taa oralarda Erzurum'da bu işi yaptığın, başardığın için seni yürekten kutlarım. Selçuk Karaman, Atatürk Üniversitesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğt. Bölümü'den. AtaNesA olarak adlandırdığı ve 5.000 civarında nesne içeren bir öğrenme nesneleri ambarını uygulamaya koymuş bile. İşte bu yüzden tebrikler. AtaNesA, Atatürk Üniversitesi Nesne Ambarı demek. Kullanılan tanımlayıcı bilgi standartları ve biçimleme yöntemleri net olarak ortaya konmasa da işlevselliği ve içeriği bakımından dikkate değer bir çalışma.

Önümüzdeki günlerde yakından inceleyeceğim. Gördüğüm kadarıyla iyi bir başlangıç.

Atom Nedir?

Huhhh! Zor soru bu? Ortaokuldan şöyle hatırlıyorum. Atom, "maddenin en küçük parçasıdır". Ama bu tanım zamanla geçersiz oldu, değişti. Çünkü atom bölündü. Hala daha küçük parçalara bölünüyor. Ama yine de bir tanım yapmak gerekirse: Atom elementlerin pozitif yüklü çekirdek ve bunun etrafında dönen negatif elektronlardan oluşan en küçük birimidir. Hımm... Sanırım idare eder. Çok mükemmel bir tanım olmasa da geçer not alır. Amannnnnn, fizikçi mi olacağım bu yaştan sonra :)

Neyse, ben aslında başka bir atom tanıtacaktım size. Bu atom, kimya ve fizikten esinlenerek verilmiş bir ad. Bilginin (information) en küçük, temel parçaları gibi bir anlama geliyor. Web'te başta haber dağıtımı olmak üzere her türlü yayın hakkında okuyucu/izleyicileri bilgilendirmek üzere yazılan ve yem denilen dosyaları oluşturmak için kullanılan en son standartlardan biri Atom. Eskiden beri (yani bu eski aslında yeni, çünkü 1999'lardan beri anlamına geliyor. Eee, eskiden beri (bilgi teknolojilerinde 1 yıl bile eski anlamına geliyor) kullanılan en yaygın Web'te içerik dağıtımı formatı RSS (Really Simple Syndication) idi (hala da öyle ya). RSS 2.0 daha bir yıl öncesinde önümüze geldi, ama birileri bunu yeterli görmedi. RSS nedir bilmeden, Web'ten dağıtımı bilmeden şimdi Atom'a mı geçilir? diye soruyorsanız haklısınız. Ama cevap daha sonra gelecek merak etmeyin. Şimdi Atom modası var. Ben de bu nedenle atoma öncelik verdim.

"Atom 0.3 ön tanımlama" belgesine göre:

Atom, Web yayıncılarının "yem" olarak adlandırılan bilgilendirme listelerinin üye okuyuculara ulaşmasını senkronize etmek üzere tasarlanmış XML-tabanlı bir dosya biçimidir. Web yemleri uzatılabilir tanımlayıcı bilgi kümeleri şeklinde yazılmış bilgi elemanları/parçaları olan kayıtlardan (entries) oluşurlar.

Atom kullanmadaki temel amaç, Web günlükleri ve haber başlıkları gibi Web içeriğinin diğer Web siteleri ve doğrudan son kullanıcılara dağıtımıdır. Ancak, bu farklı içerik ve amaçlarla kullanılmadığı anlamına gelmemektedir, gelmeyecektir de. örneğin, daha şimdiden e-öğrenmede atom kullanımı çalışmaları başladı bile.

Bir başka tanıma göre Atom Web üzerinde bilgi dağıtma ve okumanın basit bir yoludur. Çok kısa bir zamanda daha fazla siteyi izlemeyi, yazıların hızlı bir şekilde Web'te dağıtımını sağlamaktadır.

Bugünlük hadi bana eyvallah. Elbette (Devam edecek)

Kaynaklar:
1. The Atom Syndication Format 0.3 (PRE-DRAFT)
2. What is atom?

TreeLom Ağacı LOM Meyveleri Vermeye Başladı

Yoldaş Erdoğan'la birlikte tasarladığımız Öğrenme Nesnesi Tanımlayıcı Bilgi Aracı, TreeLom artık uluslararası incelenmeye ve kabul görmeye başladı. Kanada Quebec Üniversiteleri akademisyenlerin bir girişim platformu olarak hizmet veren Profetic'den Yves Poissant tarafından hazırlanan "Éditeurs de métadonnées, Évaluation des éditeurs de métadonnées disponibles sur le marché." başlıklı ve 09.02.2005 tarihli belgenin 0.0 sürümünde incelenmiştir. Söz konusu belgenin 25. sayfasında:

"TreeLom, Windows NT ve üstü Windows platformlarında IIS altında çalışmak üzere Türkiye'de geliştirilmiş bir editördür. TreeLom'un işlevsellikleri ve ergonomisi değerlendirilmemiştir. Yapılan açıklamada, TreeLom'un Microsoft NET uygulamaları olarak geliştirilecek daha sonraki araçların geliştirilme sürecini hızlandıracağı ve kolaylaştıracağı belirtilmektedir. Editor, LOM standardını desteklemekte ve ilgili tanımlayıcı bilgilerin ağaç yapısında yazılması ve düzenlenmesini sağlamaktadır.
denilmektedir.

Bu geçen yıl geliştirdiğimiz ve beta aşamasına taşıdığımız TreeLom aracını yeniden ele almak ve geliştirmek için bize cesaret verdi. Ayrıca, belgede dile getirilen konuları geniş olarak açıklayan bir makalemiz de şu an öğrenme nesnelerine özel bir uluslarası dergide basılmak üzere kabul edildi. Önümüzdeki günlerde basılı ve çevrimiçi olarak yayınlanacak.

Benim bu yazıyla dile getirmek istediğim şey, yani işin özeti şöyle. Bu çalışma için proje desteği aradığımızda özel sektörden bazı eğitim yazılımı geliştiren e-öğrenme firmaları bir yana maalesef üniversitelerden bile araştırma desteği bulamadık. Oysa, aklımızda ve gönlümüzde olan şey yüzbinlerce Euro destekle geliştirilen İngilizlerin RELOAD editöründen daha iyi bir şeyler yapabilmekti. Hep buna içerlemişimdir. Kimbilir belki Kanadalılar bizi destek verir. Şaka bir yana. Biz yine darısı diğer ürünlerin, TÜRKİYE'DE geliştirilen diğer ürünlerin başına diyoruz. Biz ÇALIŞIYORUZ. Şu an başka bir XML realizasyonu üzerindeyiz. Uluslararası düzeyde görüşmelerimiz sürüyor. Biraz ipucu vermek gerekirse, öğrenme nesnelerinin hep şu sözü edilen "kişiye özel içerik" (just for you veya personalized learning) kavramını gerçeğe dönüştürecek bir implementasyon üzerinde çalışıyoruz. Bu sefer, patent ücretini de bulacağız. Kanadalı bir dosttan, meslektaşımızından...

Siz de TreeLom'u görmek ve denemek isterseniz lütfen http://cebeciz.cu.edu.tr/tools/treelom adresinden Web sitemi ziyaret edebilirsiniz.

Fransızcam iyi olmadığı için aşağıya orijinal metni de veriyorum.

TreeLom est un éditeur de métadonnées développé en Turquie et destiné à être installé sur un serveur Windows NT avec le service IIS. Les fonctionnalités et l’ergonomie de TreeLom n’ont pas été évaluées. La description mentionne qu’il s’agit en fait d’outils devant faciliter l’implantation de serveur de référentiels dans le contexte des applications « .NET » de Microsoft. L'éditeur supporte le LOM et permet d'éditer des fichiers en format XML et RDF qui sont affiché et manipulés à partir d'une représentation en arborescence.

Pod yayıncılığı

Terimler ve karşılıkları:
Podcast: Pod yayını
Podcasting: Pod yayıncılığı

Eşanlamlı terimler:
Podcast -> Audioblog: Ses günlüğü
Podcasting -> Audioblogging: Ses günlüğü yayınlama

Tanım:
Kullanıcıların taşınabilir müzik çalarlarına (en yaygını Apple iPod'lar) İnternet'te belirli Web sitelerinden mp3 başta olmak üzere çeşitli biçimlerde ses dosyasını otomatik ve kolay şekilde indirerek dinlemesini sağlamak amacıyla yapılan ses dosyası dağıtımına “pod yayıncılığı” denilmektedir.

Açıklama:
“Podcasting” günlük yaşama oldukça yeni (yaklaşık bir yıl) girmesine karşın hızla yaygınlaşmış ve büyük bir kitle tarafından benimsenmiş popüler bir İnternet uygulamasıdır. İngilizce’de “pod” ve “broadcasting” sözcüklerinden oluşturulmuş bir bileşik sözcük olan podcasting (Wikipedia), Türkçe’de “pod yayıncılığı” veya “pod için yapılan yayın” gibi bir anlama gelmektedir. Apple’ın “iPod” adındaki taşınabilir müzik çalarını çağrıştıran bir terim olarak “pod yayıncılığı” esasen uygulamanın ilk olarak iPod’lar için gerçekleştirilmesi ve tanınmasından kaynaklanmaktadır.

iPod, Apple Computer’in Temmuz 2004’te 4. kuşak olarak adlandırılan teknolojiyle pazara sunmuş olduğu taşınabilir sayısal ses çalarlara (digital audio player veya kısa DAP) verilen addır. Daha önce flash bellek teknolojisine dayanan taşınabilir ses çalarlara alternatif olarak 4 GB gibi, daha sonra 20-60 GB gibi yüksek kapasiteli sertdisk (harddisk) sürücüleri bulunan iPod cihazlarıyla önemli bir populeriteye sahip olmuş ve büyük satış rakamlarına ulaşmıştır. Washington Post gazetesi teknoloji yazarlarından Daly, Apple yetkililerinin 8,2 milyon adedi 2004 yılında olmak üzere 2001’den bu yana 10 milyon adet iPod satışı gerçekleştirdiğini bildirmektedir. iPod’ların yüksek disk kapasiteleri yanında ayrıca MP3, WAV, AAC/M4A, Protected AAC, AIFF, audible audiobook ve Apple Lossless biçimlerinde hemen neredeyse her türlü ses dosyasını çalabilmesi; takvim ve alarm gibi özellikleriyle kişisel yardımcı cihazı niteliği taşıması da beğeni kazanmasında önemli rol oynamıştır.

İşte yukarıda sayılan özellikleri nedeniyle hızla yaygınlaşan Apple’ın iPod müzik çalarlarına bir kişisel bilgisayar sistemi üzerinden İnternet’ten kullanıcının belirlediği sitelerden mp3 başta olmak üzere çeşitli biçimlerde ses dosyasını otomatik ve kolay şekilde indirmek düşüncesi bu tür yayıncılığa “pod yayıncılığı” denilmesine yol açmıştır. Pod yayıncılığı terimi Eylül 2004 tarihinde Adam Curry’nin iPodder adındaki yazılımı yayınlamasından sonra hızlı biçimde yaygınlaşmıştır. İlk kullanıldığında Apple’ın iPod kullanıcıları için hizmete konulan “pod yayını”, Web üzerinden çevrimiçi RSS yemi (RSS feed) üyeliği yoluyla ses içeriği dağıtımı olarak tanımlanabilir. Bu nedenle, eş anlamlı olarak “ses günlüğü yayını (audioblogging)” şeklinde ifade edildiği de görülmektedir. Pod yayını, bir kişinin kendi istediği zamanda istediği programı dinlemesini sağlayan bir tür “isteğe göre İnternet radyosu (on-demand Internet radio)” gibidir. Ancak dinlenecek içerik veya izlenecek program yönünden canlı radyo yayınından çok daha fazla kolaylık ve esneklik söz konusudur. Şöyle ki pod yayını, kullanıcının önceden belirlediği zamanlarda istediği (abone olduğu) programları ve özellikle canlı yayınların arşivlenmiş, RSS yemi içinde tanıtılmış kayıtlarını Internet’ten indirip istediği zamanda dinleme olanağı sunmaktadır. Bu istenilen ses kaydını yeniden veya defalarca dinleme olanağı anlamına gelmektedir.

(devam edecek)

E-Öğrenmeye Karşı İsteksizlik Neden Kaynaklanıyor?

Birleşik Krallık Cambridge Üniversitesi Klinik Okulu'ndan Dawn Leeder ve Tom Davies öğretme, öğrenme ve paylaşma için esnek öğrenme nesnelerinin çok sayıda kurumun birlikte çalışmalarıyla üretilmesi ve kullanılması gerekliliğini savundukları çalışmalarında öğrenme nesnelerine dayanan çevrim-içi ders uygulamalarına karşı birtakım isteksizlikler bulunduğu belirterek bunları şöyle sıralamış:

- Çok pahalı ve bunun için harcanacak paramız yok,
- Biz kendi materyalimizi oluşturduk, neden ücretsiz olarak başkalarına verelim,
- Ne yapılırsa yapılsın geleneksel öğrenme yöntemleri daha iyidir,
- Birlikte çalışma Üniversitedeki bölümler ve programlarının entegrasyonu olur,
- Hepimiz son derece meşgul insanlarız ve bunun için zamanımız yok.

Ne dersiniz? Mazeretler ülke İngiltere, İskoçya da olsa pek fazla fark etmiyor. Türkiye'de bir anket yapılsa aynı cevapları alırsınız. Benim pek şüphem yok. Çünkü önemli olan değişim ve gelişim vizyonuna sahip olmak. Nerede olursa olsun sorun, denemek, güçlükleri yaşamak ve çözümler üretmek için isteksiz olmakta yatıyor. Ne dersiniz?

Son söz: Kurumlararası işbirliği ve birlikte çalışma olmadıkça öğrenme nesnelerinin temel avantajı olan yeniden kullanılabilirlik çalışmaz.

Kaynak: "Flexible learning objects for teaching, learning and sharing: implementing
a multi-institutional collaboration"

Geriye izleme Nedir?

İngilizce: trackback

Tanım: Günlüklerde yayınlanan belirli bir orijinal yazının (postanın) ve onunla ilgili olan diğer yazıların kimler tarafından yazılmış olduğunu izlemek için kullanılan bir günlük aracı sistemidir. Sistem, günlüklere ping göndererek ve böylece uyarı yapmak suretiyle çalışır. Bu işleme geriye-izleme pingi (trackback ping) denir.

Amaçlar:
Kişi A, Kişi B'nin günlüğünde yayınlanmış bir yazı hakkında kendi günlüğünde bir yazı yazmış olsun. Kişi A bu işlemi doğrudan Kişi B'nin günlüğüne yazmak yerine kendi günlüğüne yazı postalayarak yapmak yerine kendi yazısına Kişi B'yi gösteren bir geriye-izleme pingi yerleştirerek ilişkilenmektedir. Bu bir tür uzaktan katkı yöntemidir.

Kişi A başka kişilerin de ilgi alanına giren güncel bir konu hakkında yazmış olsun. Kişi A kendi günlüğünde yayınlamış olduğu yazı için merkezi bir sunucuya geriye-izleme pingi göndermektedir. Böylece merkezi sunucuya bağlanan ziyaretçiler bu konu üzerine Kişi A da dahil aynı konu üzerinde yazan diğer kişilerin günlüklerinde yayınlanan yazıları okuyabilmektedirler. Bu bir çeşit içerik toplulaştırma yöntemidir. Örneğin, hamsi hakkında günlük postalarını toplayan bir site olduğunu varsayalım. Hamsi hakkında en güncel bilgileri almak isteyen birileri bu siteye bağlanarak diğer günlükler üzerinde hamsi hakkında yayınlanan bilgileri edinebilir.

Kaynaklar:
1. A Beginner's Guide to Trackback. By Mena and Ben Trott.